Ο προϋπολογισμός ενός οποιουδήποτε φορέα, πολύ περισσότερο ενός δήμου, δεν αποτελεί μια απλή λογιστική καταγραφή εσόδων και δαπανών προκειμένου να υπάρχει ένας τυπικός έλεγχός τους. Ο προϋπολογισμός αποτελεί το κορυφαίο ίσως πολιτικό κείμενο, καθώς συμπυκνώνει το πολιτικό πρόγραμμα, τις προτεραιότητες, τους στόχους αλλά και τις δυνατότητες του δήμου.
Δυστυχώς ο δήμος μας δεν μπορεί να υπερηφανεύεται ότι αποτελεί παράδειγμα καλής πρακτικής σ’ αυτόν τον τομέα, κάτι που ξεκινάει ακόμη και από τις ίδιες τις διαδικασίες που ακολουθούνται. Η συζήτηση στην Επιτροπή Διαβούλευσης (νέος θεσμός που στηρίξαμε κατ’ αρχήν, αλλά θεωρούμε ότι έχει πολλά προβλήματα), ήταν τυπική. Στις 8/4/11/ διανέμεται ο προϋπολογισμός στους επικεφαλής των παρατάξεων, στις 11/4/11 στους δημοτικούς συμβούλους, στις 13/4/11 έρχεται προς συζήτηση. Ο προϋπολογισμός συζητήθηκε στο τέλος μιας 6ωρης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου (Δ.Σ.), με συνεχείς διακοπές εκ μέρους του Δημάρχου, στον επικεφαλής της Εναλλακτικής Κίνησης Γιώργο Βλαστό ενώ είχε ήδη μιλήσει μόνο 5 λεπτά, με απαράδεκτες κατηγορίες εναντίον του Γιώργου Βλαστού ότι «διαβάζει κομματικά κείμενα στο Δ.Σ.!» ότι «δεν μπορεί να μιλάει το 3% και το 73% να ακούει» και άλλα φαιδρά. Το αντιδημοκρατικό κρεσέντο του Δημάρχου φέρνει στην επιφάνεια το έλλλειμα δημοκρατίας που υπάρχει στην λειτουργία του Δ.Σ. και την καταπάτηση δικαιωμάτων των επικεφαλής των παρατάξεων και του θεσμικά κατοχυρωμένου ρόλου τους.
Πέρα από το διαδικαστικό κομμάτι, όμως υπάρχουν και μια σειρά από άλλες αδυναμίες του προϋπολογισμού:
1. Χαρακτηριστική είναι η απουσία μιας εισηγητικής έκθεσης, όπου θα εξηγείται και και θα αιτιολογείται το πώς προκύπτουν τα διάφορα ποσά, έσοδα και έξοδα, κάτι που θα έπρεπε να αποτελεί βασικό του κομμάτι. Δηλαδή, αντί για ξερή απαρίθμηση πολυσέλιδων κωδικών που ακόμα και επαΐοντες δυσκολεύονται να καταλάβουν, θα έπρεπε να φαίνονται καθαρά τα ποσά που μπορεί να διαχειριστεί ο Δήμος. Αυτό μπορεί να γίνει αν καταγράφονται ξεχωριστά οι 3 κύριες κατηγορίες ποσών που εισπράτει ως έσοδα ο Δήμος, που είναι, α) από την κρατική επιδότηση, β) από ίδιους πόρους, γ) κρατικά κονδύλια για προγράμματα που διαχειρίζεται ο Δήμος.
Με αυτό τον τρόπο, ο Δήμος πρέπει να δίνει στίγμα με ιεραρχήσεις για το ποιά έργα προτίθεται να κάνει, ποιές παρεμβάσεις, π.χ. τι προτίθεται να πράξει συγκεκριμένα για να προστατεύσει τους δημότες που πλήττονται από την κρίση. Όλα αυτά χάνονται μέσα στους κωδικούς. Ο στόχος θα έπρεπε να είναι ο προϋπολογισμός να είναι εύληπτος και στον τελευταίο πολίτη. Αυτό σίγουρα δεν το πετυχαίνει. Η Εναλλακτική Κίνηση στηρίζει το μοντέλο του «συμμετοχικού προϋπολογισμού» που έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε ευρωπαϊκές πόλεις και θέτει το δημοτικό σύστημα στην υπηρεσία των δημοτών που συνδιαμορφώνουν οι ίδιοι τον προϋπολογισμό στις γειτονιές, όχι μόνο για να διαχειριστούν τα κονδύλια που δίνονται, αλλά για να διεκδικήσουν δημοτικούς πόρους για τις πραγματικές ανάγκες τους.
2. Ο προϋπολογισμός έχει έναν έντονο πλασματικό χαρακτήρα με έσοδα που δεν θα εισπραχθούν ποτέ και δαπάνες που δεν θα γίνουν ποτέ. Το 2010 τα πραγματικά έσοδα στους 3 καποδιστριακούς Δήμους Ρεθύμνης, Ν. Φωκά και Αρκαδίου ανήλθαν στο 41% περίπου των προϋπολογισθέντων εσόδων. Από τα 98,5 εκ. € που είχαν προϋπολογισθεί εισπράχθηκαν περίπου 40,4 εκ. €. Έχουμε μια απόκλιση 58 εκ! Αυτό δεν συμβαίνει από κάποια μνημειώδη αποτυχία της δημοτικής αρχής να υλοποιήσει τον προγραμματισμό της, αλλά γιατί έχει εξαρχής συνειδητά φουσκώσει τα έσοδα. Υπό την πίεση του μνημονίου φέτος τα φουσκώνει λιγότερο, αλλά και πάλι θα πέσει έξω 60 εκ. € και πάνω. Για να μπορούμε να συζητάμε σοβαρά, πρέπει κατ’ αρχάς να παραδεχτούμε ότι τα έσοδα του δήμου θα είναι 40-45 εκ. € και όχι 98,5 εκ. €.
3. Φυσικά αυτό το φούσκωμα των εσόδων επιτρέπει να παρουσιαστούν στους πολίτες μια σειρά από πλασματικές δαπάνες, που δεν θα υλοποιηθούν ποτέ. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι τα έξοδα μισθοδοσίας είναι περίπου 15 εκ. €, καταλαβαίνουμε ότι τα μισά περίπου χρήματα που προϋπολογίζονται για δαπάνες πλην της μισθοδοσίας κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας. Έτσι όμως η δημοτική αρχή μπορεί να υποσχεθεί έργο το οποίο δεν θα γίνει και να φανεί γαλαντόμα, και παράλληλα να συσκοτίσει τις προτεραιότητές της. Το τεχνικό πρόγραμμα δεν είναι στην πραγματικότητα ετήσιο, αλλά εκφυλίζεται σε μια χοντρική καταγραφή όλων των αναγκαίων έργων για το δήμο (63 εκ. €), χωρίς καμιά ιεράρχηση.
Παρά τον πλασματικό χαρακτήρα του προϋπολογισμού, διαφαίνονται όμως και κάποια πράγματα για τις προτεραιότητες της δημοτικής αρχής, που αξίζει να σχολιαστούν.
1) Η δημοτική αρχή δεν φαίνεται να έχει καταλάβει τι επιπτώσεις έχει η κρίση στους δημότες. Φέρνει έναν προϋπολογισμό περίπου σαν τον περσινό. Δεν αποτυπώνεται κανένας προβληματισμός για τις νέες ανάγκες που δημιουργεί η κρίση ειδικά στο Ρέθυμνο, δεν προτείνονται παρεμβάσεις, δεν υπάρχει η πολυσυζητημένη στροφή στο κοινωνικό.
2) Τα δημοτικά έσοδα θα μπορούσαν να αυξηθούν άμεσα, όχι με αυξήσεις στα δημοτικά τέλη (όπως έπραξε η Δημοτική Αρχή), αλλά αν εισέπρατε ο Δήμος τα τέλη κατάληψης δημόσιου χώρου στο παραλιακό μέτωπο και όχι το Λιμενικό Ταμείο. Επίσης να πληρώσουν τέλη οι δημόσιοι οργανισμοί, τράπεζες, κ.λ.π. όπως και οι εταιρείες δικτύων τηλεφωνίας, κλπ.
3) Ο προϋπολογισμός παραμένει επικεντρωμένος στις κατασκευές. Οι ανάγκες της πόλης θεωρείται κατά κύριο λόγο ότι είναι κατασκευαστικές, γι’ αυτό και προτείνονται ανακατασκευές πλατειών, έργα κλπ. και δεν αναφέρονται π.χ. έργα-ανάσα για τους δημότες και τον δημόσιο χώρο, όπως η επέκταση του Δημ. Κήπου στο χώρο του σημερινού πάρκινγκ στην Πλ. 4 Μαρτύρων και η συνένωση ενός μέρους του με το 3ο Γυμνάσιο/Λύκειο χωρίς βέβαια κατασκευή επίγειων κτιρίων;
4) Στον προϋπολογισμό αποτυπώνεται η δυσκολία του δήμου να σκεφτεί τι σημαίνει κοινωνική παρέμβαση. Ένδειξη αυτής της αμηχανίας ότι επιλέγει σε δύο κρίσιμους τομείς (κοινωνική πολιτική και περιβάλλον) χωρίς σχέδιο για το πού θα πάνε αυτά τα λεφτά (αν βέβαια τελικά διατεθούν).
Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2011 γίνεται υπό καθεστώς μνημονίου που επέβαλλε και τον Καλλικράτη. Το 2010 πρίν το μνημόνιο από τα 3 δις που αναλογούσαν συνολικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) έλαβε μόνο 2 δις σε σχέση με το 2009. Μείωση 30%! Φέτος το 2011 σε σχέση με το 2010 οι περικοπές κρατικών πόρων ΚΑΠ και ΣΑΤΑ ανέρχονται σε 23% και 30% αντίστοιχα. Για το 2011 έχουν εγγραφεί για όλη την Τ.Α. 5,5 δις € (4,5 δις € για Δήμους, 1 δις € για περιφέρειες). Από τα 4,5 δις € για τους Δήμους, περίπου 1,8 δις € είναι μόνο το κόστος των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων και μισθοδοσίας του νέου προσωπικού των καλλικρατικών δήμων. Ο νοών νοήτω! Κρατάμε την δέσμευση του Δημάρχου στο Δ.Σ. για συμμετοχή του Δήμου Ρεθύμνης στις κινητοποιήσεις της ΚΕΔΚΕ κατά των περικοπών του κράτους προς την Τ.Α.
Για τους παραπάνω λόγους η Εναλλακτική Κίνηση καταψήφισε τον προϋπολογισμό του 2011. Καλούμε τους δημότες του Ρεθύμνου, να μην αποδεχτούν και να αγωνιστούν ενάντια στην καταστροφική πολιτική του μνημονίου της κυβέρνησης που διαλύει την Τ.Α. και την κοινωνία.
Ρέθυμνο, 13/4/11
Εναλλακτική Κίνηση Πολιτών Ρεθύμνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου